POČETNA SAVETOVANJA PROPISI SOFTVER NARUČIVANJE CENOVNIK KONTAKT LINKOVI

Prevod - samo "jezičko" ili i "suštinsko" pitanje

Prilog 2.
 

uz Primedbe na nacrt Zakona o PDV-u
 

PREVOD – samo „JEZIČKO“ ili i „SUŠTINSKO“ pitanje

 

Odmah na početku treba reći (obzirom da se govori o prevodu sa negativnom konotacijom) da - nije toliko problem u prevodu (kao prevodu). Može i tako da se prevede ("jezički gledano").

Problem je u suštini, u razlozima i ciljevima o kojima, prevodilac sve vreme treba da vodi računa, a ne vodi (što ćemo u nastavku pokušati da dokažemo).

Kao što je rečeno, VI Direktiva EZ je kao neko uputstvo, u kojem se, prilično jasno, određuje ŠTA MORA biti precizirano (i šta to tačno znači) u zakonima svih Članica, ali i šta JOŠ MOŽE biti dodato (takođe sa odrednicama - šta to znači). Konkretnije rečeno, u prvim stavovima svakog člana definišu se pojmovi (sa potrebnim preciznijim određenjima) koji moraju biti uneti u propise zemalja Članica, ali iza toga slede odrednice (pojmovi, instituti) koji mogu, a ne moraju biti uneti (stavovi obično počinju rečima - Države članice mogu takođe ...).

 

Primer 1: PORESKI OBVEZNIK

U VI Direktivi EZ - Poreski obveznik (Taxabe person) određuje se u delu IV, u članu 4, i to na sledeći način.

- U stavu 1. se odmah definiše da se pod ovim pojmom podrazumeva (otprilike) svako ono lice koje samostalno obavlja neku od ekonomskih aktivnosti iz člana 2.

- U stavu 2. se objašnjava šta se podrazumeva pod pojmom - ekonomskih aktivnosti, a u stavu 4 - šta obuhvata (odnosno - neobuhvata) pojam - samostalno.

- U stavu 3. se dodaju moguće odrednice - Države članice mogu takođe tretirati kao poreskog obveznika i svako lice koje ...

- U stavu 5. - država, regionalni i lokalni organi vlasti i drugi osnovani u cilju obavljanja javnih poslova - ne mogu biti tretirani kao poreski obveznici, u svim poslovima u kojima se oni pojavljuju kao "javni autoritet".

Ali, kada se upuste u te poslove (aktivnosti i transakcije izvan domena obavljanja javnih funkcija) biće tretirani kao poreski obveznici, ukoliko bi to što nisu poreski obveznici (zbog tretmana tih aktivnosti i transakcija) dovelo do očiglednog "izvrdavanja" takmičenja, odnosno neravnopravnog položaja i izbegavanja konkurencije.

 

 

U Nacrtu Zakona o PDV-u - Poreski obveznik određuje se u III delu, i to:

 

" III.

PORESKI OBVEZNIK

I PORESKI DUŽNIK

 

Poreski obveznik

Član 8.

Poreski obveznik (u daljem tekstu: obveznik) je lice koje samostalno obavlja promet dobara ili usluga ili uvozi dobra, u okviru obavljanja delatnosti.

Delatnost iz stava 1. ovog člana je trajna aktivnost proizvođača, trgovca ili pružaoca usluga u cilju ostvarivanja prihoda, uključujući i delatnosti eksploatacije prirodnih bogatstava, poljoprivrede, šumarstva i samostalnih zanimanja.

Smatra se da obveznik obavlja delatnost i kad je vrši u okviru poslovne jedinice.   (??? Nisam shvatila da prethodna dva stava isključuju poslovnu jedinicu, te da je ovde treba posebno navoditi ???)

Obveznik je lice u čije ime i za čiji račun se vrši isporuka dobara, pružanje usluga ili uvoz dobra.   (??? jer on nije lice koje samostalno obavlja promet, u okviru obavljanja svoje delatnosti, kao trajne aktivnosti u cilju ostvarivanja prihoda ???)

Obveznik je lice koje vrši isporuku dobara, odnosno pružanje usluga u svoje ime, a za račun drugog lica. (??? Ovo je valjda transporter onog gornjeg, koji ni sam nije sve gore navedeno ???)

Član 9.

Republika i njeni organi i posebne organizacije, organi teritorijalne autonomije i lokalne samouprave, kao i pravna lica osnovana zakonom u cilju obavljanja poslova iz delokruga organa državne uprave, nisu obveznici u smislu ovog zakona ako obavljaju promet dobara i usluga iz delokruga organa državne uprave.

Lica iz stava 1. ovog člana obveznici su, ako obavljaju promet dobara i usluga izvan delokruga organa državne uprave, a koji su oporezivi u skladu sa ovim zakonom.
 

Poreski dužnik

Član 10.

Poreski dužnik, u smislu ovog zakona, je:

1) obveznik iz člana 8. i člana 9. stav 2; (???  ovo je poreski obveznik, zar ne ???)

2) poreski punomoćnik koga odredi strano lice koje u Republici nema sedište ni stalnu poslovnu jedinicu, a koje obavlja promet dobara i usluga u Republici; (??? ovo je malo problematično u kontekstu drugih zakona, jer kako neko može da obavlja promet u Republici, da prodaje robu po zemlji, na primer, a da nema ni sedište, ni poslovnu jedinicu, to će reći - nema identitet na teritoriji zemlje, ne zna se ko je, a nema ni predstavnika, ni zastupnika, jer da ih ima - oni bi bili obveznici, predpostavljam ???)

3) primalac dobara i usluga, ako strano lice iz tačke 2) ovog stava ne odredi poreskog punomoćnika; (??? ista primedba kao i gore ???)

4) lice koje u računu ili drugom dokumentu koji služi kao račun (u daljem tekstu: račun), iskaže PDV, a u skladu sa ovim zakonom nije dužan da obračunava i plaća PDV; (??? ko je sad ovo ???)

5) lice koje uvozi dobro.   (??? pitanje razlike u odnosu na lice iz člana 8. stav 1.  ???)

Ako je poreski dužnik iz stava 1. tač. 2) i 3) ovog člana i obveznik, dužan je da ispuni obaveze koje su ovin zakonom propisane za obveznika, osim izdavanja računa.  (???)

 

Uporedimo - Nacrt Zakona o PDV-u i VI Direktivu EZ :

- Član 8. st. 1. i 2. - pojmovi su, uglavnom, usklađeni.

Kažem uglavnom, jer može se reći -

Poreski obveznik (u daljem tekstu: obveznik) je lice koje samostalno obavlja promet dobara ili usluga ili uvozi dobra, u okviru obavljanja delatnosti. A, Delatnost iz stava 1. ovog člana je trajna aktivnost proizvođača, trgovca ili pružaoca usluga u cilju ostvarivanja prihoda, uključujući i delatnosti ekspoloatacije prirodnih bogatstava, poljoprivrede, šumarstva i samostalnih zanimanja. - kako je to definisano u ovoj (poslednjoj) verziji nacrta

ili - Poreski obveznik (u daljem tekstu: obveznik) je isporučilac - pravno lice ili preduzetnik, koji samostalno obavlja promet dobara ili usluga oporeziv po ovom zakonu ili uvozi dobra, u okviru obavljanja svoje delatnosti. A, Delatnost iz stava 1. ovog člana je svaka proizvodna, prerađivačka, trgovinska i uslužna delatnost, uključujući i korišćenje imovine i imovinskih prava, bez obzira na svrhu, cilj i rezultat obavljanja delatnosti. - kako je to definisano u jednoj od prethodnih verzija)

a može se definisati i kao - lice koje samostalno obavlja neku od ekonomskih aktivnosti iz (u našem slučaju) čl. 3. i 4. a ekonomskim aktivnostima se smatra svaka aktivnost u prozvodnji, trgovini i uslužnim delatnostima, uključujući i rudarstvo, poljoprivredu i profesionalne (samostalne) delatnosti.

- Član 8. st. 3, 4. i 5. - su dodati od strane predlagača (nacrta, naravno) i nejasno je šta se njihovim dodavanjem želelo postići (misli se - novo, u odnosu na činjenice koje se podrazumevaju i već su obuhvaćene), odnosno, s obzirom na nejasnost cilja i same odredbe su nerazumljive (preti opasnost od "dupliranja" poreza na istu aktivnost).

- Članom 9. - je - kao poreski obveznik - isključena država i njeni organi i sva druga lica koja i kada vrše javne funkcije (i to je sasvim u skladu sa opštim principima VAT-a), a kada ne vrše javne funkcije - jesu poreski obveznici (i ovo je u skladu sa Direktivom, ali uz jasno obrazloženje i listu aktivnosti datu u Aneksu D, JER SE RADI O IZUZETKU od opštih principa VAT-a).

Ipak, postavlja se pitanje zašto je predlagač "preskočio" obrazloženje (mogućnost prouzrokovanja nejednakosti, slobodne utakmice...). Pitanje dobija još jasniji smisao, ako se član 9. pogleda ponovo i to samostalno. Dobija se utisak da - Republika i njeni organi i ... dakle državna uprava, javna preduzeća i sl. IMA PRAVO da obavlja promet dobara i usluga IZ DELOKRUGA ORGANA DRŽAVNE UPRAVE (znači iz svog delokruga, u okviru svojih ovlašćenja), ali I IZVAN (svog) DELOKRUGA, čime postaju jedina pravna lica koja mogu da rade "izvan svog delokruga" (preduzeća mogu da se bave samo onim aktivnostima koje su u okviru njihove delatnosti, za koju su registrovani, dakle - mogu obavljati promet roba i usluga samo "iz svog, registrovanog delokruga").

Jedna od prethodnih verzija je na isti način imala rešeno "pitanje  okvira ovlašćenja" u kojima može da dela državna uprava (dakle bez ikakvog obrazloženja, sa pravom da se "zadrži u okviru" ili da "izađe iz okvira"), ali je umesto (rogobatne i pomalo nejasne) rečenične konstrukcije - delokrug organa državne uprave, korišćena (primerenija) formulacija - okvir vršenja javne funkcije, a član 9. je glasio (sa osenčenim razlikama u odnosu na sadašnji nacrt):

"  Član 9.

Republika i njeni organi, organi teritorijalne autonomije i lokalne samouprave, nisu obveznici, u smislu ovog zakona, ako obavljaju promet dobara i usluga u okviru vršenja javne funkcije, uključujući poslove po osnovu kojih naplaćuju javne prihode.

 

Republika i njeni organi, organi teritorijalne autonomije i lokalne samouprave obveznici su, u smislu ovog zakona, ako obavljaju promet dobara i usluga izvan okvira vršenja javne funkcije. "

 

- Član 10. - je dodatak od strane predlagača (nacrta, naravno) i ovako "postavljen i koncipiran" izaziva nedoumice, nejasnoće i (recimo i to) sumnju u razumevanje načela i principa, ciljeva i svrhe VAT-a.

  Biti PORESKI OBVEZNIK u poreskom sistemu VAT-a, predstavlja POGODNOST (jer se može odbiti plaćeni porez od naplaćenog poreza).

  Porez plaćaju svi, odbiti ga mogu samo - poreski obveznici. Dakle, šire gledano, poreski dužnici - su svi, a samo su neki poreski obveznici, te je ovo i ovakvo navođenje - besmisleno.

  Ako je pak predlagač "mislio" na član 21. Direktive (Persons liable to pay tax to the authorities) - opet nije "sve na svom mestu". Osim očigledne činjenica da se "poreski obveznik" i "lice obavezno da izvrši plaćanje poreza vlastima" (poreski dužnik - kako ga je nazvao naš predlagač) ne nalaze definisani u okviru iste grupe (čak ni blizu), a koja je u stvari formalne prirode i da ne odražava i suštinsku razliku, ne bi bila značajna.

Član 10. u jednoj od prethodnih verzija je glasio (sa osenčenim razlikama u odnosu na sadašnji nacrt):

 

" 2. Drugi poreski dužnici

Član 10.

Drugi poreski dužnici, u smislu ovog zakona, su:

1) poreski punomoćnik koga odredi strano lice koje u Republici nema sedište niti stalnu poslovnu jedinicu, a koje obavlja promet dobara i usluga u Republici ili uvozi dobra u Republiku;

2) primalac dobara i usluga, ako strano lice iz tačke 1) ovog stava ne odredi poreskog punomoćnika;

3) lice koje u računu ili drugom dokumentu koji služi kao račun (u daljem tekstu: račun), iskaže PDV, a u skladu sa ovim zakonom nije dužan da obračunava i plaća PDV;

4) obveznik koji je u računu, obračunao PDV u iznosu većem od iznosa koji se prema ovom zakonu duguje, za tako obračunati PDV;

5) obveznik koji je u računu iskazao PDV, a nije izvršio promet dobara ili usluga, za tako obračunati PDV.

Strano lice iz stava 1. tačka 1) ovog člana dužno je da, pre početka obavljanja prometa dobara i usluga u Republici ili uvoza dobara u Republiku, odredi poreskog punomoćnika i o tome obavesti nadležni poreski organ.

Poreski dužnik iz stava 1. tačka 2) ovog člana, dužan je da ispuni obaveze koje su ovin zakonom propisane za obveznika osim izdavanja računa. "

 

Pominjući PORESKOG DUŽNIKA zajedno sa PORESKIM OBVEZNIKOM I dovodeći ih u približno sličan položaj MOŽE UNETI ZABUNU u shvatanje suštinske razlike između dosadašnjeg poreskog sistema i novoga sistema (VAT ili PDV) po kome je PORESKI OBVEZNIK – PREDNOST (jer samo on može da izvrši odbijanje naplaćenog od već plaćenog poreza), dok kod dosadašnjeg sistema (kao što je opšte poznato) porez je predstavljao samo opterećenje (i uvećanje troškova) za poreskog obveznika (dužnika) Pitanje razumevanja suštine VAT-a u našem PDV-u još je izrazitije u sledećem primeru.

Pre prelaska na sledeći primer, da dodam da razlog zbog koga, osim navođenja odredbi poslednjeg nacrta Zakona o PDV-u, ponekad citiram i odredbe neke od ranijih verzija nacrta Zakona o PDV-u - je u tome što želim da pokažem da se zaista radi o kompleksnoj stvari koja je (očito) “mučila” i predlagača, da se ista stvar može različito prevesti čak i kad je “prevodilac” vođen istim idejama i da dobro treba razmisliti kakav bi bio prevod (kakva bi bila prava i obaveze, svrha i cilj) da se prevodilac vodio drugim idejama.

 

Primer 2: ŠTA JE PDV?

U Nacrtu Zakona o PDV-u - ovu vrstu poreza, predlagač je definisao u članu 1. stav 2. na sledeći način:

"  Član 1.

Ovim zakonom uvodi se porez na dodatu vrednost (u daljem tekstu: PDV) u Republici Srbiji (u daljem tekstu: Republika).

PDV kao opšti porez na potrošnju, obračunava se i plaća na isporuku dobara i pružanje usluga, u svim fazama proizvodnje i prometa dobara i usluga, kao i na uvoz dobara, osim ako ovim zakonom nije drukčije propisano. "

- U jednoj od prethodnih verzija (nacrta), ovaj član je glasio (sa osenčenim razlikama u odnosu na sadašnji nacrt): 

"  Član 1.

Ovim zakonom uvodi se obaveza plaćanja poreza na dodatu vrednost (u daljem tekstu: PDV) u Republici Srbiji (u daljem tekstu: Republika).

PDV kao opšti porez na potrošnju, obračunava se i plaća u svim fazama proizvodnje i prometa dobara i usluga, kao i na uvoz dobara, osim ako ovim zakonom nije drukčije određeno. "

 

- U Velikoj Britaniji - VAT je definisan ovako:

" Value Added Tax (VAT) is a tax on the final consumption of certain goods and services in the home market but is collected at every stage of production and distribution."

  što bi u prevodu glasilo otprilike ovako:

" Value Added Tax (VAT) je porez na krajnju potrošnju izvesnih (određenih) roba i usluga, na domaćem tržištu, ali koji se prikuplja u svakoj fazi proizvodnje i distribucije.

Gornji navodi, mogu već da "najave" mogućnost pojave budućih problema. Dodavanjem odredbi o Predmetu oporezivanja, gornja mogućnost postaje izvesnija.

U Nacrtu Zakona o PDV-u - u delu II pod nazivom PREDMET OPOREZIVANJA, date su odredbe, kako sledi:

 

"II. PREDMET OPOREZIVANJA

Član 3.

PDV obračunava se i plaća na:

 1) isporuke dobara i pružanje usluga (u daljem tekst: promet dobara i usluga) koje poreski obveznik izvrši u Republici uz naknadu, u okviru obavljanja delatnosti;

 2) uvoz dobara u Republiku. “

U VI Direktivi EZ – ovaj deo se zove „SCOPE“ što znači OBIM, polje, prostor (domen primene) i u originalu glasi:

 

TITLE II

SCOPE
 

Article 2

The following shall be subject to value added tax:

1. the supply of goods or services effected for consideration within the territory of the country by a taxable person acting as such;

2. the importation of goods.
 

Može se reći da je to (otprilike) to, ukoliko se poštuju principi VAT-a, može se i ovako reći (dodajući ipak, da je – SUPPLY - SNABDEVANJE, a ne isporuka).

Problem nastaje kod dalje razrade. Naime, istina je da u VI Direktivi detaljno razrađeno šta se sve mora, a naročito – može tretirati kao snabdevanje dobrima (supply of goods – Article 6) i uslugama (supply of services – Article 7).

Tako gledano, naš nacrt nije pretrpan, nije ni neusklađen sa evropskim standardima, sadrži gotovo sve što je tamo pomenuto.

Jedini PROBLEM je u tome, što se, ponavljam, radi o direktivi, o uputstvu upućenom velikom broju država, koje imaju različite pravne (i logično - poreske) sisteme, različit stepen privrednog i društvenog razvoja, te shodno tome različite potrebe i mogućnosti – a treba da se usklade (harmonizuju). Stoga je logično da se u cilju harmonizacije velikih različitosti, pribegne jednom opštem, “minimalnom standardu” koji će važiti (biti obavezan) za sve, a da se ponude i druge (dodatne) mogućnosti, koje će, u svoje zakone, inkorporirati one zemlje koje za tim imaju potrebu, mogućnosti i interes (shodno nivou privrednog i društvenog razvoja, geografskom položaju i mnogim drugim faktorima).

Mi, sudeći po nacrtu, imamo, razvijamo, možemo i štitimo - sve što i svaka zemlja EZ, pojedinačno.

Da li preterujem, prosudite sami iz sledećih citata.

U Nacrtu Zakona, ovo pitanje je regulisano na sledeći način.

 

“Promet dobara i usluga

Član 4.

Promet dobara, u smislu ovog zakona, je prenos prava raspolaganja na telesnim stvarima (u daljem tekstu: dobra), licu koje tim dobrima može rapolagati kao vlasnik, ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

U jednoj od prethodnih verzija, stav 1. je glasio:

Promet dobara, u smislu ovog zakona, je prenos vlasničkih prava na opredmećenim stvarima (u daljem tekstu: dobra), ako ovim zakonom nije drukčije određeno.

Dobrima se smatraju i voda, električna energija, gas i toplotna energija.

Prometom dobara, u smislu ovog zakona, smatra se i:

  1) prenos prava raspolaganja na dobrima uz naknadu na osnovu propisa državnog organa, organa teritorijalne autonomije ili lokalne samouprave; (??? Koji se to prenos prava raspolaganja može obaviti suprotno propisu ???)

  2) predaja dobara po osnovu ugovora o lizingu, u skladu sa zakonom, ili na osnovu ugovora o prodaji sa odloženim plaćanjem kojim je utvrđeno da se pravo raspolaganja prenosi najkasnije otplatom poslednje rate; (??? izgleda da ovde postoji terminološki problem - šta je "pravo raspolaganja" a šta - "pravo svojine", odnosno šta je "raspolaganje kao vlasnik" a šta je - predaja bez prava raspolaganja"  ???)

  3) prenos dobara od strane vlasnika komisionaru i od strane komisionara primaocu; (??? postavlja se pitanje šta roba radi kod komisionara, što ih "vlasnik" nije odmah prebacio "primaocu", a ako je roba data u komision da bi se prodala, onda je taj "primalac" u stvari kupac, koji će svakako da plati porez  ???)

  4) isporuka dobara po ugovoru na osnovu kojeg se plaća provizija pri prodaji; (??? Znači, stav 1. ovog člana se odnosi na isporuku dobara, po ugovoru na osnovu kog se ne plaća provizija ???)

  5) prenos dobara od strane vlasnika konsignataru i od konsignatara primaocu dobara; (??? Opet "vlasnik" i "primalac", samo je umesto komisionara, ovde reč o konsignataru, te rečeno pod tačkom 3, važi i ovde ???)

  6) isporuka dobara proizvedenih ili sastavljenih po nalogu naručioca, od materijala isporučioca, ako se ne radi samo o dodacima ili drugim sporednim materijalima; (??? Samo fali u čije ime i za čiji račun ???)

  7) prvi prenos prava raspolaganja na novoizgrađenim građevinskim objektima ili ekonomski deljivim celinama u okviru tih objekata (u daljem tekstu: objekti); (??? Prenos prava raspolaganja – kojih prava, kome, na osnovu čega, u koju svrhu … od ovih odgovora zavisi da li se radi o prodaji, zakupu ili nečem trećem, a od toga, sigurno zavisi da li se radi o krajnjoj potrošnji ili ne i to što će ovo pitanje posebno, naknadno, bliže da uredi ministar finasija - nije od velike pomoći, a u kombinaciji sa tačkom 6, sledećeg člana 5, koji se odnosi na prenos vlasničkog udela na nepokretnosti – izaziva totalnu konfuziju ???)

  8) razmena dobara za druga dobra ili usluge;

Sa prometom dobara uz naknadu izjednačava se:

  1) uzimanje dobara koja su deo poslovne imovine poreskog obveznika za lične potrebe osnivača, zaposlenih ili drugih lica; (??? Pa – dragi osnivači, da ne kažem vlasnici, zaposleni i dragi gosti – vi sad popite sok koji proizvodite i zaračunajte sebi porez na dugovnoj strani, ili ne daj bože, uzmite flašu kisele vode, kupljene za preduzeće, i ponesite kući ???)

  2) svaki drugi promet dobara bez naknade. (??? Nema poklanjanja, odnosno ima – ali sa porezom, odnosno videti član 6. stav 1. tačka 4 ???)

  3) iskazani rashod (kalo, rastur, kvar i lom) iznad količine utvrđene aktom koji donosi Vlada Republike Srbije. (??? E, ako je ovo krajnja potrošnja, a nije šteta za proizvođača, onda pokvarenu robu treba tretirati kao da je prodata, a iznos tog poreza, koji bi bio naplaćen da nije pokvarena, uračunati u deo koji pripada državi, koja nije kriva što se ova pokvarila  ???)

Uzimanje dobara, odnosno svaki drugi promet dobara iz stava 4. ovog člana smatra se prometom dobara uz naknadu pod uslovom da se PDV obračunat u prethodnoj fazi prometa na ta dobra ili njihove sastavne delove može odbiti u potpunosti ili srazmerno. (??? Baš lepo, porez koji je plaćen i nalazi se  na “potražnoj strani” obveznika – uzimanjem - se anulira, jer se dopisuje “dugovnoj strani”, a ako nije na “potražnoj strani” jer je izuzet od prava na odbitak, ZABORAVITE na plaćeni iznos i dopišite isti iznos svojoj “dugovnoj strani”, što znači da će se na istu robu DVA PUTA PLATITI POREZ, zahvaljujući gluposti vlasnika ???)

Ako se uz isporuku dobara vrši sporedna isporuka dobara ili sporedno pružanje usluga, smatra se da je izvršena jedna isporuka dobara.

Kod isporuke u nizu jednog istog dobra, kod koje prvi isporučilac prenosi pravo raspolaganja neposredno poslednjem primaocu dobra, svaka isporuka dobara u nizu smatra se posebnom isporukom. (??? nije baš najjasnije kako se izvodi isporuka jednog istog dobra NEPOSREDNO poslednjem primaocu, to znači da između ima još nekih primaoca, ako je ovaj poslednji i kako je to onda neposredno ???)

Ministar nadležan za poslove finansija (u daljem tekstu: ministar) bliže uređuje šta se smatra novoizgrađenim građevinskim objektima iz stava 3. tačka 7) ovog člana, kao i šta se smatra uzimanjem dobara koja su deo poslovne imovine poreskog obveznika, kao i svaki drugi promet bez naknade iz stava 4. ovog člana. (??? ovakav način, odnosno odredbe o ovlašćenju ministra finansija da bliže uredi neka pitanja - vrlo su česte, odnosno veliki broj članova ovog zakona ih sadrži, što znači da će u ovoj oblasti biti veliki broj propisa, što svakako neće doprineti pojednostavljenju i ubrzanju prometa  ???)

 

Član 5.

Promet usluga, u smislu ovog zakona, su svi poslovi i radnje u okviru obavljanja delatnosti koji nisu promet dobara iz člana 4. ovog zakona.

Promet usluga je i svako nečinjenje i trpljenje. (??? Da li je moguće da je BAŠ SVAKO nečinjenje i trpljnje - promet usluga ???)

Prometom usluga, u smislu ovog zakona, smatra se i:

  1) prenos i ustupanje autorskih prava, patenata, licenci, zaštitnih znakova, kao i drugih prava intelektualne svojine;

  2) pružanje usluga uz naknadu na osnovu propisa državnih organa, organa teritorijalne autonomije ili lokalne samouprave; (??? Važi isto što i za tačku 1. člana 4. ???)

  3) predaja dobara proizvedenih ili sastavljenih po nalogu naručioca, od materijala naručioca; (??? videti  tačku 6. člana 4, pa dobro upamtite razliku između materijala naručioca i materijala isporučioca jer od toga zavisi - da li se radi o prometu dobara ili prometu usluga ???)

  4) razmena usluga za dobra ili usluge;

  5) predaja jela i pića za konzumaciju na licu mesta; (??? E ovu definiciju ugostiteljskih usluga treba upamtiti ???)

  6) prenos vlasničkog udela na nepokretnostima;  (??? Izgleda da oni novoizgrađeni građevinski objekti iz tačke 7. člana 4. nisu nepokretnosti, odnosno, prenos prava raspolaganja na njima, dok su oni novoizgrađeni objekti - predstavlja promet dobara, a kad se, "zavedu" recimo u zemljišne knjige, postaju nepokretnost - pa se prenos vlasništva na njima - smatra prometom usluga ???)

  7) ustupanje drugih udela ili prava. (??? )

Sa prometom usluga uz naknadu izjednačava se:

  1) upotreba dobara koja su deo poslovne imovine poreskog obveznika za lične potrebe osnivača, zaposlenih ili drugih lica; (??? obratite pažnju na razliku između UZIMANJA DOBARA iz člana 4. stav 4. tačka 1, kada je to - promet dobara i ove UPOTREBE DOBARA - kada je to promet usluga ???)

  2) pružanje usluga koje poreski obveznik izvrši bez naknade za lične potrebe osnivača, zaposlenih ili drugih lica. (??? Opet ovi osnivači, svašta rade, nije im dosta što su izmislili posao, osnovali firme i “namestili” sebi posao u njima, zaposlili ljude da bi imali kome da zapovedaju, da naređuju, koga da organizuju, o kome tobož da brinu, pred kim da se prave važni što isplaćuju zarade – jednom reči nije im dosta što se zabavljaju, nego moraju i dobra koja su napravili, zajedno sa onim što su ih zaposlili da im se dive – sami da ih uzmu i koriste, odnosno da sami sebe uslužuju - a državi ništa da ne plate ???)

Upotreba dobara iz stava 4. tačka 1) ovog člana smatra se prometom usluga uz naknadu pod uslovom da se PDV obračunat u prethodnoj fazi prometa na ta dobra može odbiti u potpunosti ili srazmerno. (??? videti napomenu uz član 4. stav 5 )

Ako se uz uslugu vrši sporedno pružanje usluga ili sporedna isporuka dobara, smatra se da je pružena jedna usluga.

Ministar bliže uređuje šta se smatra upotrebom dobara koja su deo poslovne imovine poreskog obveznika za lične potrebe osnivača, zaposlenih ili drugih lica i pružanjem usluga koje poreski obveznik izvrši bez naknade za lične potrebe osnivača, zaposlenih ili drugih lica iz stava 4. ovog člana.

 

Član 6.

Prometom dobara i usluga, u smislu ovog zakona, ne smatra se:

  1) prenos celokupne ili dela imovine, sa ili bez naknade, ili kao ulog, ako je sticalac poreski obveznik ili tim prenosom postane poreski obveznik i ako produži da obavlja istu delatnost;

  2) prenos prava svojine na polovnim motornim vozilima, odnosno polovnim plovnim objektima, ako prenosilac nije poreski obveznik u smislu ovog zakona;

  3) besplatno davanje poslovnih uzoraka u uobičajenim količinama za tu namenu kupcima ili budućim kupcima; 

  4) davanje poklona manje vrednosti, ako se daju povremeno različitim licima.

Kod prenosa celokupne ili dela imovine iz stava 1. tačka 1) ovog člana smatra se da sticalac stupa na mesto prenosioca.

Ministar bliže uređuje šta se smatra uobičajenim količinama poslovnih uzoraka i poklonom manje vrednosti iz stava 1. tač. 3) i 4) ovog člana.

 

Uvoz dobara

Član 7.

Uvoz je svaki unos dobara u zemlju.

 

U VI Direktivi EZ, ovo pitanje je regulisano na sledeći način.

 

TITLE V

TAXABLE TRANSACTIONS
 

Article 5
Supply of goods


1. "Supply of goods" shall mean the transfer of the right to dispose of tangible property as owner.


2. Electric current, gas, heat, refrigeration and the like shall be considered tangible property.


3. Member States may consider the following to be tangible property:
 

             (a) certain interest in immovable property;


             (b) rights in rem giving the holder thereof a right of user over immovable property;


             (c) shares or interests equivalent to shares giving the holder thereof de jure or de facto rights of ownership or possession over immovable property or part thereof.

4. The following shall also be considered supplies within the meaning of paragraph 1:

     (a) the transfer, by order made by or in the name of a public authority or in pursuance of the law, of the ownership of property against payment of compensation;

     (b) the actual handing over of goods, pursuant to a contract for the hire of goods for a certain period or for the sale of goods on deferred terms, which provides that in the normal course of events ownership shall pass at the latest upon payment of the final instalment;

    (c) the transfer of goods pursuant to a contract under which commission is payable on purchase or sale.
 

5. Member States may consider the following to be supplies within the meaning of paragraph 1:

     (a) supplies under a contract to make up work from customer's materials, that is to say delivery by a contractor to his customer of movable property made or assembled by the contractor from materials or objects entrusted to him by the customer for this purpose, whether or not the contractor has provided any part of the materials used;

     (b) the handing over of certain works of construction.

6. The application by a taxable person of goods forming part of his business assets for his private use or that of his staff, or the disposal thereof free of charge or more generally their application for purposes other than those of his business, where the value added tax on the goods in question or the component parts thereof was wholly or partly deductible, shall be treated as supplies made for consideration. However, applications for the giving of samples or the making of gifts of small value for the purposes of the taxable person's business shall not be so treated.

7. Member States may treat as supplies made for consideration:

     (a) the application by a taxable person for the purposes of his business of goods produced, constructed, extracted, processed, purchased or imported in the course of such business, where the value added tax on such goods, had they been acquired from another taxable person, would not be wholly deductible;

     (b) the application of goods by a taxable person for the purposes of a non-taxable transaction, where the value added tax on such goods became wholly or partly deductible upon their acquisition or upon their application in accordance with subparagraph (a);


     (c) except in those cases mentioned in paragraph 8, the retention of goods by a taxable person or his successors when he ceases to carry out a taxable economic activity where the value added tax on such goods became wholly or partly deductible upon their acquisition or upon their application in accordance with subparagraph (a).

8. In the event of a transfer, whether for consideration or not or as a contribution to a company, of a totality of assets or part thereof, Member States may consider that no supply of goods has taken place and in that event the recipient shall be treated as the successor to the transferor. Where appropriate, Member States may take the necessary measures to prevent distortion of competition in cases where the recipient is not wholly liable to tax.

 

Article 6

Supply of services


1. "Supply of services" shall mean any transaction which does not constitute a supply of goods within the meaning of Article 5.
Such transactions may include inter alia:

- assignments of intangible property whether or not it is the subject of a document establishing title,

- obligations to refrain from an act or to tolerate an act or situation,

- the performances of services in pursuance of an order made by or in the name of a public authority or in pursuance of the law.

2. The following shall be treated as supplies of services for consideration:

     (a) the use of goods forming part of the assets of a business for the private use of the taxable person or of his staff or more generally for purposes other than those of his business where the value added tax on such goods is wholly or partly deductible;


     (b) supplies of services carried out free of charge by the taxable person for his own private use or that of his staff or more generally for purposes other than those of his business.

Member States may derogate from the provisions of this paragraph provided that such derogation does not lead to distortion of competition.


3. In order to prevent distortion of competition and subject to the consultations provided for in Article 29, Member States may treat as a supply of services for consideration the supply by a taxable person of a service for the purposes of his undertaking where the value added tax on such a service, had it been supplied by another taxable person, would not be wholly deductible.


4. Where a taxable person acting in his own name but on behalf of another takes part in a supply of services, he shall be considered to have received and supplied those services himself.


5. Article 5 (8) shall apply in like manner to the supply of services.

 

Article 7

Imports


"Importation of goods" shall mean the entry of goods into the territory of the country as defined in Article 3.

 

* * *
 

Mislim da je ono što je do sada izneto (radi se o samo nekoliko prvih članova), dovoljno da ilustruje svu obimnost, komplikovanost ovog zakona, a time i realnu opasnost od nerazumevanja, nemogućnosti primene i dalje, izbegavanja primene, s jedne strane i slobodnog tumačenja, s druge strane.

Ipak ću, na kraju, citirati još jedan član - član 29. jer on predstavlja, što bi se reklo "domaći dodatak", odnosno UNET je IZ DOSADAŠNJEG PORESKOG SISTEMA, i istini za volju - nema veze sa prevodom o kome je do sada bilo reči (ali ima veze sa suštinom).

 

3. Izuzimanje od odbitka prethodnog poreza

Član 29.

Obveznik nema pravo na odbitak prethodnog poreza, po osnovu:

1) nabavke, proizvodnje i uvoza putničkih automobila, motocikala, plovnih objekata i vazduhoplova, rezervnih delova, goriva i potrošnog materijala za njihove potrebe, kao i iznajmljivanja, održavanja, popravki i drugih usluga, koje su povezane sa korišćenjem ovih prevoznih sredstava;

2) izdataka za reprezentaciju obveznika.

3) nabavke ili uvoza tepiha, električnih aparata za domaćinstvo, televizijskih i radio prijemnika, umetničkih dela likovne i primenjene umetnosti i drugih ukrasnih predmeta, koji se koriste za opremanje administrativnih prostorija;

4) izdataka za smeštaj u hotelima i sličnim objektima i izdataka za ishranu i prevoz lica.

Izuzetno od stava 1. tačka 1) ovog člana, obveznik ima pravo na odbitak prethodnog poreza ako prevozna sredstva i druga dobra koristi isključivo za:

1) promet i iznajmljivanje navedenih prevoznih sredstava i drugih dobara;

2) prevoz lica ili obuku vozača za upravljanje navedenim prevoznim sredstvima.

 

Zašto predlagač i dalje misli da opremanje i ukrašavanje poslovnog prostora - NIJE U FUNKCIJI OBAVLJANJA DELATNOSTI (ne misli valjda da "goli podovi" povećavaju učinke u radu, a da "umetnički predmeti" odvlače pažnju s posla) i zašto misli da putnički automobili (kojima se prevozi roba do pošte i kupca, ili se prevoze zaposleni, ili se "šetka po gradu" da bi se udovoljilo zahtevima države, prikupili i dostavili određeni papiri, potvrde, dokazi i dozvole) ne služe potrebama obavljanja posla i zašto poslovi moraju da se obave u mestu poslovanja (jer se troškovi prevoza, ishrane i hotelskog smeštaja ne tretiraju kao aktivnosti u cilju obavljanja delatnosti) i to u prostorijama jedne od stranaka (nikako restoran) i bez ikakvog posluženja (kafa, sokovi - sve je to reprezentacija, pa ako hoćeš da ugostiš, plati i porez - pa slobodno čašćavaj, to nije u funkciji obavljanja posla, to je lična stvar).

Koliko je ovo opravdano i usklađeno sa VAT-om kao porezom koji oslobađa (odbija) sve u funkciji proizvodnje (stimulisanja privređivanja) nije jasno samo onome ko pod proizvodnjom podrazumeva samo - hale, mašine i fizički rad.

U današnje vreme, bogate i razvijene zemlje ovakav pogled na proizvodnju (i privređivanje, uopšte) napuštaju, bolje reći prepuštaju onima "iza njih", a žive od proizvodnje, koja se odvija u lepo uređenim prostorima, radeći pre svega "glavom" i to po celom svetu (gde jedu, piju i spavaju, normalno).

 

Ljiljana Milanković-Vasović

 

INTERMEX ONLINE
KLIKNITE da se ulogujete!

ISPROBAJTE BESPLATNO!


ARHIVA VESTI

Sankt Peterburg se od 30. oktobra zatvara na sedam dana

KALKULATORI KAMATA
Izračunajte kamatu
VISOKA ŠKOLA ZA PREDUZETNIŠTVO – EKONOMIJA – MENADŽMENT - BEZBEDNOST

ONLINE TEHNIČKA PODRŠKA
INTERMEX NEWSLETTER

Propisi i teme iz oblasti prava - mailing listaUkoliko želite da budete redovno obaveštavani o aktuelnim propisima, temama iz oblasti prava, novim izdanjima i proizvodima Intermexa prijavite se na mailing listu.

Vaša email adresa:

Prijava Odjava  
PROPISI NA ENGLESKOM

Tekstovi važećih zakona
na engleskom jeziku

PRAVNI INFORMATOR

Pročitajte u NOVOM
broju Pravnog informatora
za jul-avgust 2024.

RADNO PRAVO

Prestanak radnog odnosa policijskog službenika zbog nastupanja bezbednosnih smetnji – oslobađajuća presuda u krivičnom postupku i posledice

RADNO PRAVO

Prestanak radnog odnosa direktora

SUDSKA PRAKSA – RADNO PRAVO

SUDSKA PRAKSA - Evropski sud za ljudska prava

Ometanje lica u ostvarivanju prava na predstavku

PREKRŠAJI

Sporazum o priznanju prekršaja

SUDSKA PRAKSA

Krivično delo i prekršaj

SUDSKA PRAKSA

Nasilje u porodici – Akt pretnje - Kvalifikovanje

SUDSKA PRAKSA

Zaštita od nasilja u porodici – Mere zaštite – Iseljenje iz porodičnog stana ili kuće

OBLIGACIJE

Ugovor o zajmu i ugovor o poklonu – Prividan ugovor - Ugovor o poklonu kao sredstvo ispunjenja obaveza po ugovoru o pozajmici

OBLIGACIJE

Ugovor o zajmu u našem pravnom sistemu

NARODNA BANKA SRBIJE

Faktor pohlepe i inflacija

BILI SMO PRISUTNI
2016 2015 2014 2013 do 2012

Savetovanja na kojima smo učestvovali
kao generalni pokrovitelj ili sponzor
(izaberite godinu)